Οι Εξελίξεις στην Αγορά Ακινήτων Λόγω Κορονοϊού

Σε σταυρόλεξο για δυνατούς λύτες εξελίσσεται η χαρτογράφηση των επιπτώσεων στην αγορά ακινήτων λόγω της κρίσης του covid-19. Tο μόνο σίγουρο είναι πως η αβεβαιότητα έχει πάρει την θέση της αισιοδοξίας που υπήρχε.  Αυτή τη στιγμή, οι κλυδωνισμοί της αγοράς ακινήτων επηρεάζουν όλους τους κλάδους, από τα εμπορικά ακίνητα έως τη βραχυχρόνια μίσθωση και την πώληση κατοικιών. Το τι θα συμβεί στο άμεσο μέλλον εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό, όπως εξήγησαν παράγοντες μεγάλου μεσιτικού γραφείου των νοτίων προαστίων, από το εισόδημα που θα έχουν στη διάθεση τους τόσο οι αγοραστές όσο και οι πωλητές ακινήτων.

Ακίνητα για Επαγγελματική Χρήση

Στην αγορά εμπορικών χώρων, η πορεία θα κριθεί από τις αλλαγές που κυοφορούνται στο λιανεμπόριο και τη διαθέσιμη ρευστότητα των εταιρειών του χώρου. Συγκεκριμένα η τάση των καταναλωτών να αγοράζουν μέσω internet είναι σίγουρο ότι θα απειλήσει τη βιωσιμότητα ακόμα και των μεγάλων αλυσίδων λιανεμπορίου. Η πώλήση μέσω internet μπορεί να αποδειχτεί ο game changer ακόμα και για το real estate, αυξάνοντας τη ζήτηση για αποθηκευτικούς χώρους και μειώνοντας τη ζήτηση για καταστήματα.

Ήδη το μέτρο του lockdown δημιούργησε μια πρώτη φουρνιά άδειων καταστημάτων στις 45 ημέρες που διήρκησε. Η απόφαση της κυβέρνησης για στήριξη των πληττόμενων επιχειρήσεων με υποχρεωτική μείωση του ενοικίου τους κατά 40%, έχει επιπτώσεις στους διαχειριστές ακινήτων.  Για παράδειγμα, η Lamda Development υπολογίζει ότι, εάν συνεχίζει να εισπράττει το 60% των ενοικίων, η μηνιαία απώλεια στη λειτουργική κερδοφορία και στο NAV τοποθετείται σε 2,6 εκατ. ευρώ και 2 εκατ. ευρώ περίπου. Είναι φανερό λοιπόν πως το εκρηκτικό μείγμα που διαμορφώνεται απειλεί εκατέρωθεν ενοικιαστές και διαχειριστές επαγγελματικών χώρων.

Παράγοντες της αγοράς ακινήτων ευελπιστούν ότι η κρίση αυτή δεν θα είναι παρατεταμένη, αλλά βραχυπρόθεσμης διάρκειας. Ως εκ τούτου, εταιρείες ακινήτων με καλά θεμελιώδη εκτιμάται πως μεσο-μακροπρόθεσμα θα έχουν περιορισμένες επιπτώσεις. Ένα βέβαια η κρίση ξεφύγει των βραχυπρόθεσμων ορίων θα καταστεί αναγκαίος ο επαναπροσδιορισμός των αξιών των ακινήτων.

Στον αντίποδα, οι αποθηκευτικοί χώροι παραμένουν ανεπηρέαστοι από την κρίση του covid-19 μέχρι τώρα. Η μαζική στροφή στο ηλεκτρονικό εμπόριο και η ανάγκη για γρήγορη εξυπηρέτηση των παραγγελιών έχουν αυξήσει τη ζήτηση για τη συγκεκριμένη κατηγορία ακινήτων.

Αγορά Κατοικίας

Η πανδημία πάγωσε τις αγοροπωλησίες ακινήτων. Μεσίτης ακινήτων στα νότια προάστια με τον οποίο μιλήσαμε μας είπε χαρακτηριστικά πως «δεκάδες συμφωνίες σταμάτησαν την ώρα που οι συμβαλλόμενοι ήταν με το στυλό στο χέρι». Το τι μέλλει γενέσθαι είναι ζήτημα που θα πάρει μερικές εβδομάδες να διαλευκανθεί.

Από το ξέσπασμα της κρίσης του κορονοϊού έως σήμερα, η μόνη επίσημη τοποθέτηση προέρχεται από την ετήσια έκθεση του Διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος, βάσει της οποίας αναμένεται ότι “κατά τους πρώτους μήνες του 2020 οι τιμές των ακινήτων θα παραμείνουν στάσιμες ή και σε ορισμένες περιπτώσεις θα δεχθούν πιέσεις, το μέγεθος των οποίων θα εξαρτηθεί κυρίως από τη διάρκεια των τρεχουσών ειδικών συνθηκών”.

Τα βλέμματα των παραγόντων της αγοράς είναι στραμμένα σε δύο βασικούς παράγοντες.

Πρώτον στο πως θα εξελιχθεί η πανδημία και κυρίως στο πότε αναμένεται να ελεγχθεί η εξάπλωση της. Όσο η αβεβαιότητα δίνει τον τόνο, τόσο οι αγοραστές θα γίνονται πιο επιφυλακτικοί.  Όταν σταθεροποιηθεί η κατάσταση στο ιατρικό μέτωπο, αναμένεται να ισορροπήσει η αγορά εργασίας και να αν επανέλθει η ηρεμία στα νοικοκυριά, τους αγοραστές, πωλητές κι εν γένει τους χρήστες ακινήτων.

Δεύτερον, η επιστροφή των τουριστών και των ξένων αγοραστών μέσω Golden Visa στην Ελλάδα, θα δώσει την ευκαιρία στις τιμές να ανακάμψουν. Οι εκτιμήσεις παραγόντων του τουρισμού αναφέρουν ότι θα απαιτηθούν έως και τρία χρόνια προκειμένου ο ελληνικός τουρισμός να φτάσει στο επίπεδο του 2019, όπως αναφέρει η εφημερίδα “Κεφάλαιο”.

Συμπέρασμα

Επί του παρόντος, η αγορά ακινήτων παραμένει σε περιδίνηση δεδομένου ότι συναλλαγές είναι ακόμα κάτω από την επιρροή του covid-19. Τα δεκάδες χιλιάδες ακίνητα που θα εκμισθώνονταν είτε βραχυπρόθεσμα μέσω Airbnb είτε μέσω του καθεστώτος της τουριστικής μίσθωσης παραμένουν, ως επί το πλείστον, κενές. Το γεγονός αυτό, όπως αναφέρουν αναλυτές, σε συνδυασμό με την αναταραχή στην αγορά εργασίας αναμένεται να προκαλέσει ένα νέο κύμα χρέους, το οποίο μένει να φανεί εάν θα είναι δυνατόν να αναχαιτιστεί μέσω των εργαλείων ρευστότητας που θα χρησιμοποιήσει η κυβέρνηση.